PGS Văn Như Cương: Điểm sàn 'phủ nhận' kỳ thi tốt nghiệp THPT

Thưa PGS Văn Như Cương, ông có ý kiến như thế nào về đề xuất gộp hai kỳ thi tốt nghiệp THPT và kỳ thi tuyển sinh ĐH-CĐ làm một vừa được Bộ GD-ĐT ban bố xin ý kiến dư luận? Mỗi kỳ thi có một tính chất và mục đích khác nhau. Nếu ta gộp hai kỳ thi làm một vô tình sẽ làm đổi thay tính chất và mục đích hướng đến của hai kỳ thi. Thực tiễn cho thấy, kỳ thi tốt nghiệp THPT có nhiều bị động trong khi đó, kỳ thi tuyển sinh ĐH-CĐ về mặt bằng chung là nghiêm chỉnh và ít thụ động. Do đó, kỳ thi tuyển sinh giúp chúng ta tuyển lựa được những thí sinh “tạm yên tâm” về năng lực. Nếu bây chừ gộp hai kỳ thi này làm một, kiên cố thụ động đua sẽ nhiều hơn. Các trường ĐH-CĐ không bảo đảm chắt lọc, chọn lựa được những thí sinh giỏi và phù hợp với mục tiêu đào tạo của mình. Có gộp hay không gộp hai kỳ thi làm một cần phải nghiên cứu rất kỹ, coi xét hiệu quả của nó sẽ đi đến đâu. Làm giáo dục chẳng thể mạo hiểm và lưu lạc được. Còn đề xuất hướng đến một bài thi chung cho tất các môn học thì sao thưa ông? Ý tưởng đó không mới. Cách thức thi này thế giới đã làm nhiều như: SAT của Mỹ, thi tiếng Anh TOEF, IELTS. Theo phương thức thi này, bít tất các môn học ở THPT sẽ được đưa vào một bài thi chung để đánh giá năng lực tổng thể của thí sinh. Tôi ủng hộ đề xuất này của Bộ. Các trường ĐH-CĐ hoàn toàn có thể tiến hành cách thức thi này để tuyển đầu vào cho mình. Tuy nhiên, khối lượng tri thức các môn phân bổ như thế nào trong đề thi, thời kì làm bài thi bao lâu, thi theo hình thức nào cần được xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi vận dụng. "Trường hợp học trò quá yếu kém không đủ điều kiện học tập tại các trường ĐH-CĐ là cái sai của giáo dục phổ thông", GS Văn Như Cương. Nhiều người lo ngại, một bài thi chung cho sờ soạng các môn học sẽ không đánh giá được năng lực thực của học sinh, các trường ĐH-CĐ sẽ khó lựa chọn được đầu vào theo đúng lĩnh vực giảng dạy, ông nghĩ sao về vấn đề này? Không đáng lo ngại. Các nước có nền giáo dục phát triển như Mỹ, Anh cũng đã làm rồi. Một đề thi chung cho tuốt tuột các môn học sẽ ngăn chặn việc học sinh học tủ, học lệch như bây giờ. Nó giúp kiểm tra và đánh giá được tri thức của học sinh. Tuy nhiên, với mỗi ngành nghề, lĩnh vực đào tạo cần tạo ra “điểm nhấn”, sự chuyên sâu, phân loại trong đề thi chung ấy. Với các trường đào tạo các chuyên ngành xã hội nhân văn, lượng tri thức về lĩnh vực này nên nhiều hơn, yêu cầu cũng phải cao hơn. Thí sinh trúng tuyển phải thỏa mãn các điểm số theo quy định về nội dung này. Tương tự với các chuyên ngành khoa học tự nhiên, lượng tri thức toán học, vật lý, hóa học, sinh học… cũng yêu cầu ở chừng độ cao hơn, câu hỏi nhiều hơn, khó hơn để lựa chọn và phân loại học sinh. Hình thức ra đề thi nên căn cứ vào đặc thù của từng môn học. Cụ thể như: toán, ngữ văn phải thi tự luận; Các môn sinh vật học, hóa học, ngoại ngữ, lịch sử, địa lí… có thể thi trắc nghiệm hoặc trắc nghiệm phối hợp tự luận. Thi chung một đề thi, bộ phận ra đề của các trường cần có sự linh hoạt với việc phân bổ khối kiến thức các môn học trong đề thi. Việc làm này là để bảo đảm thí sinh có thể hoàn tất bài thi trong khoảng thời kì quy định, tránh việc đề thi quá dài, những kiến thức trọng điểm để phân loại, chắt lọc M88 thí sinh thì thiếu mà những tri thức đánh giá tri thức chung lại quá nhiều… Đề thi chung cho tất tật các môn học phải thỏa mãn việc vừa đánh giá được kiến thức tổng thể vừa giúp gạn lọc, tuyển chọn với từng lĩnh vực đào tạo. Nếu hướng đến một đề thi chung, điểm sàn và khối thi sẽ như thế nào thưa PGS? Nếu hướng đến một đề thi chung cho tuốt luốt các môn học, khối thi sẽ bất chợt biến mất. Còn về điểm sàn, cá nhân chủ nghĩa tôi cực kỳ phản đối ngay từ những ngày bắt đầu thực hiện “3 chung”. Đó là điều cực kỳ vô lý. Học trò tốt nghiệp THPT có tức thị đã được chứng nhận đủ điều kiện học tập các trường ĐH, CĐ, TCCN nếu các trường đó nhận. Điểm sàn vô tình “phủ nhận” kết quả của kỳ thi tốt nghiệp THPT. Về mặt pháp luật, đây là điều vô lý. Trường hợp học trò quá yếu kém không đủ điều kiện học tập tại các trường ĐH-CĐ là cái sai của giáo dục phổ quát. Nên bỏ điểm sàn nhưng mỗi trường nên có 1 tiêu chí đánh giá riêng trong tuyển sinh. Trân trọng cảm PGS! Hà Thu thực hành Ảnh bìa PGS Văn Như Cương (nguồn Dân trí)