Tháo gỡ vòng luẩn quẩn

Nhưng việc nâng cao nền nhà so với đường cũng chỉ thực hiện ở chừng độ nhất định đã dẫn đến tình trạng không ít hộ dân sống trong nhà mà như sống trong hang vì nền nhà quá thấp so với mặt đường. Cụ thể như dọc tuyến quốc lộ 50 đoạn qua huyện Bình Chánh dài 12 km có rất nhiều ngôi nhà thấp hơn mặt đường từ 0,5 đến 2 m khiến người dân phải bắc thang để ra vào nhà, sinh hoạt hằng ngày rất bất tiện như xe máy không đưa vào nhà được phải gửi nơi khác. Còn những ngày mưa thì trong nhà hết sức ẩm ướt và phát sinh nhiều căn bệnh ngoài da, nhất là bệnh chân, tay, miệng. Nhưng điều khiến người dân lo lắng hơn cả là khi mùa mưa đến, nếu không có đường thoát thì căn nhà của họ sẽ biến thành ao nước. Tình trạng hao hao cũng diễn ra ở các khu dân cư quanh các tuyến đường như Nguyễn Thị Nhỏ, Hòa Bình (quận 11) và hàng loạt tuyến đường quanh khu vực Bến xe Chợ Lớn, đường Dương Tử Giang quận 5; Nguyễn Văn Luông, Kinh Dương Vương, Hậu Giang quận 6; quốc lộ 13, Nguyễn Xí, Ung Văn Khiêm quận Bình Thạnh... Hay dọc hai con đường Hoàng Sa và Trường Sa, nhiều nhà mặt tiền đã phải chịu cảnh mặt đường cao gần bằng trần nhà. Khi trời mưa, những người dân có nhà trong hẻm phải lội nước để vào nhà. Những cư dân ở đường Nguyễn Văn Luông, Phạm Văn Chí (quận 6), Huỳnh Tấn Phát (quận 7), Phạm Thế Hiển (quận 8)... Cũng chịu cảnh nền nhà thấp so với mặt đường sau khi tôn nền khiến nước ngoài đường chảy vào gây ngập mỗi khi trời mưa. Căn nguyên dẫn đến tình trạng đó thì có khá nhiều. Trực tiếp là do nhiều dự án nâng đường chống ngập chưa kết nối được với hệ thống thoát nước của các khu dân cư hiện hữu cho nên chống ngập được ngoài đường lại gây ngập trong nhà, trong hẻm. Còn sâu xa hơn, là do hệ thống sông, kênh, mương tiêu thoát nước của đô thị bị tắc nghẽn dẫn đến tình trạng ngập úng phải liên tục nâng cao cốt nền đường. Mặt khác, theo quan điểm đánh giá của các chuyên gia môi trường thìa là do sự tác động của biến đổi khí hậu, nền đất thành thị đang bị lún. Ngoại giả, một duyên do khác là bấy lâu thành thị vẫn chưa có cơ sở dữ liệu về cốt nền và từ những tác động của những nguyên cớ nói trên khiến nền đường đã bị lạc hậu mau chóng trong khi nền nhà của người dân lại căn cứ vào cao độ mặt đường. Theo thông tin từ Viện Quy hoạch xây dựng thành phố cho biết, thành phố vẫn đang tiếp chuyện nghiên cứu để xác định tính nết cốt nền, nhưng để xây dựng cơ sở dữ liệu cao trình cốt nền thì phải có nguồn kinh phí rất lớn. Nên, việc tháo gỡ cái vòng quẩn quanh nâng nền đường ngập nền nhà chắc chắn không thể giải quyết ngay trong thời gian ngắn vì còn phụ thuộc vào rất nhiều nguyên tố liên quan như xác định cốt nền, xây dựng cơ sở dữ liệu nhằm kịp thời tham vấn, dự báo cho người dân về hiện trạng khu vực, giúp người dân không tiêu cực chạy theo độ cao của nền đường như hiện... Điều đáng nói hơn cả là việc giải quyết vấn nạn này đốn là do người dân tự lo mà thiếu sự quan tâm của các cơ quan chức năng vì vậy mạnh ai nấy làm. Chưa có sự kết hợp, đàm đạo giữa chính quyền địa phương, quần chúng. # Và chủ đầu tư các công trình giao thông để có thông tin trước nhằm hạn chế thấp nhất tình trạng nền đường cao hơn nền nhà. Tuy nhiên, để giải quyết tận gốc tình trạng này thì cần xem xét lại giải pháp tôn cao nền đường để chống ngập vì thực tế cho thấy việc nâng đường không phải là cách giải quyết hiệu quả. Mà trái lại còn tạo ra ngập úng cục bộ ở các khu dân cư vì các con đường đó chẳng khác gì các con đê ngăn nước, gây nhiều khó khăn trong cuộc sống thông thường của các cư dân. Còn để nâng cao đồng loạt thảy nền đô thị là điều không tưởng. Nên chi, để chống ngập một cách căn cơ, như ý kiến của một chuyên gia là phải phối hợp đồng bộ giữa việc nâng mặt nền, tạo chỗ thoát nước và chứa nước, đồng thời khơi thông các dòng chảy. Cần nghiên cứu, duy trì và phát triển hệ thống thoát và chứa nước cả thiên nhiên, sẵn có cộng với việc quy hoạch hạ tầng của các khu dân cư mới một cách đồng bộ, liên thông với hệ thống thoát-chứa nước chung. Rút cục, để nước có thể được tiêu nhanh, cần nạo vét, khơi thông dòng chảy các kênh, rạch, suối trên địa bàn, nối liền với các dòng sông chính. Đồng thời, xây dựng các hệ thống cửa xả với chức năng san sớt lượng nước ở nơi nhiều sang nơi ít để tránh ngập cục bộ. Từ những thực tiễn bức xúc và các ý kiến đóng góp nêu trên, các ngành chức năng của thành phố cần nghiên cứu, coi xét để sớm đưa ra những biện pháp giải quyết hợp lý và hiệu quả, góp phần tháo gỡ vòng lẩn quẩn đó. HOÀNG LINH